یک روانشناس بالینی خوب چه مهارت هایی باید داشته باشد؟

یک روانشناس بالینی خوب چه مهارت هایی باید داشته باشد؟ همه افراد در طول زندگی خود با مسائل زیادی مواجه می‌شوند. شرایط خانه و خانواده، جامعه و… تاثیر بسزایی در بروز این مسائل دارند.

وقتی در سنین کودکی هستند، ممکن است این مسائل چندان به چشم نیایند. اما گذشت زمان و افزایش سن باعث می‌شوند این نقاط حل نشده به مشکلات ریشه‌ای‌تر و جدی‌تری تبدیل شوند. در چنین شرایطی می‌توانند ابعاد مختلف زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهند. گاهی اوقات مشکل به اندازه‌ای جدی است که می‌تواند تاثیر منفی روی زندگی آینده فرد بگذارد.

در چنین مواقعی می‌توان با کمک افراد متخصص، مشکلات را مدیریت و حل کرد. روانشناس همان فردی است که با رفتار حرفه ای خود، به مراجعه‌کنندگان کمک می‌کند. علم روانشناسی بسیار گسترده است و 18 شاخه اصلی دارد. از جمله این شاخه ها می‌توان به روانشناسی شناختی، روانشناسی اجتماعی، روانشناسی صنعتی و سازمانی، روانشناسی تربیتی، روانشناسی بالینی و… اشاره کرد.

در این مقاله می‌خواهیم درباره این موضوع صحبت کنیم که یک روانشناس بالینی خوب چه مهارت هایی باید داشته باشد؟ دانستن پاسخ این سوال برای روانشناسان و مراجعه کنندگان مفید خواهد بود.

روانشناسی بالینی چیست؟

روانشناسی بالینی یکی از شاخه‌های اصلی علم روانشناسی است که مشکلات و اختلالات موجود در هر فرد را مورد بررسی قرار می‌دهد. این شاخه از روانشناسی با تکیه بر اصل‌های روانشناختی می‌تواند مشکلات عاطفی و رفتاری افراد را تشخیص دهد و سپس راهکار مناسبی برای رفع آنها ارائه نماید.

ممکن است افراد در سنین مختلف (کودکی- نوجوانی- بزرگسالی) با یکسری نابهنجاری‌های روحی و روانی مواجه شوند. در بیشتر مواقع، این مسائل ریشه بالینی دارند.

روانشناس بالینی کیست؟

روانشناس بالینی فردی آموزش‌دیده است که به بررسی مسائل روانی و دلایل آنها می‌پردازد. برای این منظور از مصاحبه، مشاهده بالینی و تست‌های مختلف شخصیت‌شناسی کمک می‌گیرد. با توجه به نتایج حاصل از بررسی‌ها، مشکل را شناسایی و علت آن را تشخیص می‌دهد. سپس برای درمان فرد اقدام می‌کند. از جمله این اقدامات می‌توان رفتاردرمانی، شناخت درمانی، روانکاوی و… را نام برد.

روانشناس بالینی به بیماران کمک می‌کند با مشکلات خود مقابله کنند و به زندگی معمولی خود بازگردند. او با توجه به وضعیت بیمار، یک برنامه مدیریتی یا درمانی را طراحی می‌کند. به این وسیله باعث توقف بیماری روانی یا بهبود آن می‌شود.

روانشناس بالینی ، دارویی برای بیمار تجویز نمی‌کند؛ بلکه برای بهبود و درمان او از روان درمانی کمک می‌گیرد.

کاربردهای روانشناسی بالینی

از روانشناسی بالینی برای حل مسائل مختلف می‌توان کمک گرفت. اطلاع از کاربردهای روانشناسی بالینی به افراد کمک می‌کند تا بتوانند در هنگام نیاز به آن مراجعه کنند.

– درمان وسواس

اگر می‌خواهید بدانید روانشناسی بالینی چطور می‌تواند به درمان وسواس کمک کند؟ باید گفت یک روانشناس بالینی خوب می‌داند که وسواس یک از شایع‌ترین اختلالات روانی است. این عارضه به اشکال مختلف (وسواس فکری و وسواس عملی) ظاهر می‌شود.

وسواس، افکار مزاحمی است که یک فشار فکری را به فرد وارد می‌کند تا یک فکر یا عمل غیر منطقی را ادامه دهد. در این حالت، فرد وسواسی می‌داند این کار غیر منطقی است؛ اما نمی‌تواند آن را متوقف کند. به طوری که اگر کار را انجام ندهد، مضطرب می‌شود.

دلایل مختلفی را برای وسواس عنوان می‌کنند که از آن جمله می‌توان به افسردگی و احساس بی‌کفایتی اشاره کرد. برخی روانشناسان براین باورند که افسردگی می‌تواند باعث وسواس شود. عواملی مانند وقایع ناگوار، نداشتن اعتماد به نفس، کمرویی، توقعات از محیط و… باعث بروز افسردگی در فرد می‌شوند.

افرادی که از وسواس رنج می‌برند لازم است از یک روانشناس بالینی کمک بگیرند. چرا که این اختلال با تاثیر بر زندگی آنها، مشکلات زیادی را به وجود می آورد.

– روانشناس بالینی و درمان افسردگی

یکی از بیماری‌های رایج در جوامع امروزی، افسردگی است. افراد زیادی دچار این بیماری هستند؛ اما ممکن است متوجه مسئله نباشند. مواردی مانند بی‌انگیزگی، خستگی مداوم، اختلالات خواب (کم‌خوابی یا پر‌خوابی )، احساس غم و اندوه، اختلالات خوردن (کم‌خوری و پرخوری) و… نشانگر ابتلای فرد به افسردگی هستند.

روانشناسان بالینی از طریق بررسی خصوصیات و خلق و خوی فرد می‌توانند علائم افسردگی را تشخیص دهند. سپس راهکارهای مفیدی را برای درمان او ارائه می‌کنند. مراجعه به روانشناس بالینی موجب آرامش و افزایش انگیزه در فرد می‌شود.

– درمان اختلال استرس به کمک روانشناسی بالینی

استرس یک نوع واکنش طبیعی است که بدن در مقابل محرک‌ها، تغییرات و فشارهای مختلف (درونی و بیرونی) از خود نشان می‌دهد. افراد در مواجهه با این عوامل، تعادل بدن خود را از دست می‌دهند. در نتیجه بدن، برای بازگشت تعادل تلاش می‌کند.

معمولا کسانی که در زندگی خود با تنش‌های زیادی روبه رو می‌شوند، فشار روانی بالایی را تحمل می‌کنند. این شرایط باعث می‌شود دائما در زندگی خود استرس داشته باشند.

استرس به علل مختلفی مانند عوامل ژنتیکی، تجربه‌های کودکی، وضعیت اقتصادی، شرایط اجتماعی، ویژگی‌های فردی و شخصیتی بروز می‌کند. متخصصین روانشناسی بالینی برای کمک به این افراد از تکنیک‌ها و رویکردهای مختلفی استفاده می‌کنند. این کار باعث می‌شود بر ترس و نگرانی‌های خود غلبه کنند و آرامش را در زندگی خود به دست آورند.

روانشناسی بالینی می‌تواند به این افراد کمک کند :

– افرادی که دائما نگران هستند و ترس را تجربه می‌کنند.
– افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی و کمبود توجه
– کسانی که دچار اختلال خواب هستند.
– مصرف کنندگان الکل و مواد مخدر
– بیماران اوتیسم و افرادی که از ناتوانی ذهنی، اضطراب، افسردگی و مشکلات یادگیری رنج می‌برند.
– کسانی که قصد دارند به صورت عمدی به خود و دیگران آسیب بزنند.
– نوجوانان مبتلا به مشکلات رفتاری و افسردگی و…

رشته های تخصصی روان‌شناسی بالینی

روانشناسی بالینی دارای چند رشته تخصصی است که شامل سلامت روانی کودک و نوجوان، اختلالات هیجانی، اعتیاد (سوء مصرف مواد)، سلامت روانی بزرگسالان، ناتوانی‌های یادگیری و روانشناسی سلامت می‌شوند.

روانشناسی بالینی کودک و نوجوان

روانشناسی بالینی کودک و نوجوان یکی از مهم‌ترین زیر شاخه‌ های روانشناسی بالینی است که روی مسائل روانشناختی و رفتاری کودکان و نوجوانان تمرکز دارد. این رشته تخصصی به بررسی مشکلاتی بر پایه مبانی روانشناسی رشد و آسیب شناسی می‌پردازد. بعد از تشخیص مشکل و علت آن، برای درمان تلاش می‌کردند.

مداخله به موقع روانشناس بالینی از شدت و عمق مسائل کودکان و نوجوانان پیشگیری می‌کند. شما هم می‌توانید برای حل مشکل کودک یا نوجوان خود به روانشناس بالینی مراجعه کنید. روانشناس بالینی کودک در تهرانپارس بعد از بررسی و ریشه یابی موضوع، راه‌حل‌های مفیدی ارائه می‌دهد.

7 مورد از مهم‌ترین مهارت های یک روانشناس بالینی خوب

روانشناسان بالینی تلاش می‌کنند با تشخیص و درمان به موقع مسائل افراد، از میزان غم و اندوه و پریشانی‌های آنها کم کنند. مهارت های روانشناس بالینی شامل مجموعه ای از رفتارها، توانایی‌ها و ویژگی‌های حرفه ای می‌شوند.

این خصوصیات نقش مهمی در موفقیت روانشناس ایفا می‌کنند. تعدادی از این مهارت‌ها به صورت ذاتی در روانشناس وجود دارند؛ اما بعضی از آنها را در دانشگاه و کارگاه های آموزشی یاد می‌گیرد.

مهارت 1- همدلی و همدردی

یکی از مهم ترین مهارت های روانشناس بالینی خوب ، همدلی و همدردی با مراجع است. این یک مهارت اجتماعی می‌باشد و روانشناس می‌تواند به کمک آن یک ارتباط موثر با بیمار برقرار کند.

مهارت 2- مهارت تفکر انتقادی و حل مسئله

روانشناس بالینی خوب به صورت منطقی به مسئله می‌نگرد و با کمک قوه استدلال و خلاقیت خود، موضوع را ارزیابی می‌کند. قضاوت درستی درباره مسئله دارد و راه حل‌های اصولی ارائه می‌دهد. راهکارهای روانشناس بالینی خوب با نظریه های روانشناختی مطابقت دارند. در هنگام ارائه این راهکارها به دانش روز جهان درباره مسائل عاطفی و رفتاری توجه می‌شود.

مهارت 3- مهارت برقراری ارتباط

یک روانشناس بالینی خوب می‌تواند به سادگی با مراجع خود ارتباط برقرار کند. این امر تاثیر بسزایی در روند بهبودی و درمان دارد.

مهارت 4- در اولویت قرار دادن منافع بیمار

روانشناس بالینی نهایت تلاش خود را برای موفقیت درمان انجام می‌دهد. اگر روش‌های قدیمی درمان نتیجه بخش نباشند، راه حل‌های خلاقانه ارائه می‌دهد.

مهارت 5- شنونده فعال

یکی از تکنیک‌ های اجتماعی و حرفه ای در روانشناسی، گوش دادن فعال است. روانشناس بالینی خوب زمان کافی برای مراجع قرار می‌دهد و از طریق گوش دادن به صحبت‌های او متوجه بیماری می‌شود.

گاهی اوقات، بیماران با مسائل و اختلالات پیچیده ای مواجه می‌شوند. در چنین شرایطی، خود فرد هم نمی‌داند دچار چه بیماری یا اختلالی است. در این زمان، روانشناس بالینی می‌تواند به کمک مهارت خود، بیماری فرد را تشخیص دهد و روابط بین خود و مراجع را بهبود بخشد.

مهارت 6- درک بالا

گاهی اوقات بیماران نمی‌توانند مشکل خود را به درستی توضیح دهند. در چنین شرایطی، روانشناس بالینی از مهارت درک بالای خود بهره می‌برد. او بعد از شنیدن صحبت‌های بیمار و مشاهده رفتار و احساساتش به اصل موضوع پی می‌برد.

مهارت 7- تسلط بر مفاهیم و اصول علمی خارج از حوزه تحقیق

روانشناسان بالینی با اختلالات و مسائل مختلفی مواجه می‌شوند. تسلط بر مفاهیم و اصول علمی خارج از حوزه تحقیق به آنها در حل مسائل و درمان بیماری‌ها کمک می‌کند.

سخن پایانی درباره اینکه یک روانشناس بالینی خوب چه مهارت هایی باید داشته باشد؟

یک روانشناس بالینی خوب برای کمک به مراجعین خود از رویکردهای درمانی مختلفی مانند نوروفیدبک، گروه درمانی، رفتاردرمانی شناختی (CBT) بهره می‌برد. با استفاده از این روش‌ها می‌تواند علت مشکل را ریشه یابی کند و راه حل‌هایی برای رفع آن ارائه دهد.

امروزه در کشور ما روانشناسان بالینی زیادی مشغول فعالیت هستند. یکی از آنها، خانم آرزو امیدوار خدا است که سال هاست در زمینه درمان بیماری‌ها و رفع مشکلات افراد به آنها کمک می‌کند. با مطالعه این مقاله متوجه می‌شوید که « یک روانشناس بالینی خوب چه مهارت هایی باید داشته باشد؟ » روانشناسانی که مهارت کافی برای حل مسائل بیماران دارند، در کار خود موفق هستند.