روانشناس کودک چه کمکی به ما می‌کند؟

روانشناس کودک چه کمکی به ما می‌کند؟ روانشناس کودک و نوجوان فردی آموزش دیده است که روی مسائل کودکان و نوجوانان تمرکز دارد و به خوبی با ویژگی‌های افرادی که در این بازه سنی قرار دارند آشناست.

این روانشناس تلاش می‌کند تا مشکلات کودک و نوجوان را حل کند و به این ترتیب سطح کیفی زندگی آنها را بهبود بخشد. کودکان به عنوان حساس‌ترین قشر جامعه شناخته می‌شوند و مانند بزرگسالان با استرس‌ها، ترس‌ها و چالش‌های مختلفی روبه رو می‌شوند. از جمله این موارد می‌توان به طلاق والدین، مرگ یکی از عزیزان، تصادف، تروما، بیماری و… اشاره کرد.

روانشناس کودک از طریق مشاهده و تفسیر رفتارهای کودکان و نوجوانان می‌تواند به آنچه در ذهن آنها می‌گذرد پی ببرد. بعد از ریشه یابی مشکل، یک برنامه درمانی برای فرد طراحی می‌کند. به این ترتیب قادر است در حل مشکلاتی مانند اختلال نقص توجه، وسواس اجباری، ترس، افسردگی، اوتیسم و… به کودک کمک کند. روانشناس کودک یک روانشناس بالینی است و تاثیر بسزایی در سلامت روانی، عاطفی، رفتاری و اجتماعی او دارد.

اهمیت مراجعه به روانشناس کودک

روانشناس کودک یک فرد تحصیل کرده است که الگوهای روان‌شناختی طبیعی و غیرعادی کودکان و نوجوان را می‌شناسد. این امر باعث می‌شود تا بتواند به راحتی تشخیص دهد که رفتار کودک شما نشانگر مرحله عادی از رشد او است یا اینکه نشانه‌ای از بروز ناهنجاری در کودک است.

روانشناس کودک به والدین کمک می‌کند متوجه تفاوت‌های رفتاری فرزند خود شوند و بتوانند ارتباط بهتری با او برقرار کنند. علاوه براین، چگونگی برخورد با کودک را در مراحل مختلف رشدی به آنها آموزش می‌دهد.

عملکرد روانشناس کودک اهمیت زیادی دارد؛ چرا که قادر است در طول جلسات مشاوره، رفتارهای غیرعادی کودک را تشخیص دهد. اگر کودک شما دچار اختلالاتی مانند اختلال در یادگیری، بیش فعالی یا اضطراب و افسردگی باشد، مشکل را ریشه یابی می‌کند. سپس اقدامات لازم برای حل آن را انجام می‌دهد. ضمن اینکه نقش مهمی در پیشگیری و تشخیص تاخیرها و ناهنجاری‌های رشدی مانند اوتیسم ایفا می‌کند.

 روانشناس کودک در چه مواردی به ما کمک می کند؟

روانشناسی کودک شامل پنج حوزه اصلیِ رشد و تکامل، نقاط عطف رشد، مهارت‌های رفتاری، عاطفی و اجتماعی کودک می‌شود. دوره کودکی یکی از تاثیرگذارترین دوران زندگی هر فردی است.

در گذشته اهمیتی برای این دوران قائل نبودند و کودکان را نسخه‌های کوچکی از افراد بزرگسال می‌دانستند. اما امروزه چنین دیدگاهی در مورد کودکان وجود ندارد. به طوری که حتی کوچکترین حوادث و رویدادهای این دوره می‌توانند مستقیما روی احساسات و رفتار فرد در بزرگسالی تاثیر بگذارند.

روانشناس کودک، فرایندهای روان‌شناختی کودکان و تفاوت دوره کودکی با بزرگسالی و نیز مراحل رشد کودک از زمان تولد تا پایان دوره نوجوانی را مورد مطالعه قرار می‌دهد. به این ترتیب می‌تواند مشکلات کودکان را تشخیص دهد و به حل آنها کمک کند.

1- رشد و تکامل کودک

روانشناس کودک به مطالعه مراحل رشد جسمی، شناختی و عاطفی _اجتماعی کودک می‌پردازد.

– رشد جسمی

این مرحله رشدی که یک مرحله تقریبا پایدار و قابل پیش‌بینی است شامل تغییرات بدنی کودک و کسب مهارت‌های خاصی می‌شود.

– رشد شناختی (فکری)

در این مرحله رشد، کودک شروع به یادگیری و افزایش دانش خود می‌کند. رشد شناختی کودک شامل رشد او در یادگیری زبان، توسعه فکر، استدلال و تخیل می‌شود.

– رشد عاطفی _اجتماعی

این حوزه ها پیوستگی زیادی دارند. مواردی مانند ابراز احساسات و عواطف، ترس، اعتماد، غرور، شوخ طبیعی، دوستی و اعتماد به نفس جزو رشد عاطفی کودک به شمار می‌روند. در حالی که توانایی و یادگیری نحوه برقراری ارتباط و تعامل با دیگران و محیط پیرامون، قسمتی از رشد اجتماعی کودک محسوب می‌شوند.

مراحل مختلف رشد و تکامل با یکدیگر ارتباط دارند و رشد و پیشرفت کودک در یک مورد می‌تواند روی موارد دیگر تاثیر بگذارد.

2- نقاط عطف رشد

دومین حوزه ‌ای که روانشناس کودک به مطالعه آن می ‌پردازد، نقاط عطف رشد کودک است. روانشناس برای اینکه بتواند میزان پیشرفت کودک را بسنجد، نقاط عطف رشد او را مورد بررسی قرار می‌دهد. به این ترتیب متوجه می‌شود کودک در یک سن خاص می‌تواند چه کارهایی انجام دهد.

شاید بپرسید اطلاع از نقاط عطف رشد کودک چه فایده ای دارد؟ باید بدانید که دانستن این موضوع باعث درک وضعیت رشد عادی کودک و شناسایی اختلالات و مشکلات تاخیر در رشد می‌شود.

– نقاط عطف فیزیکی : رشد و پیشرفت مهارت‌های حرکتی کودک مثل چرخیدن، راه رفتن و…
– نقاط عطف شناختی (ذهنی) : توانایی رشد کودک در زمینه تفکر، یادگیری و حل مسئله
– نقاط عطف اجتماعی و عاطفی : توانایی کودک در بیان احساسات و عواطف و داشتن تعاملات اجتماعی
– نقاط عطف ارتباطی و زبانی : توسعه مهارت‌های ارتباطی کلامی و غیرکلامی کودک

3- مهارت‌های رفتاری

والدین در طول دوران رشد کودک خود، رفتارهای گوناگونی از او مشاهده می‌کنند. این امر کاملا طبیعی است. ممکن است کودک، رفتاری نابهنجار انجام دهد و موجب نگرانی والدین خود شود. معمولا والدین در هنگام مواجهه با اختلالات رفتاری کودک خود از یک روانشناس کمک می‌گیرند.

گاهی اوقات علت بروز این رفتارها به موضوعاتی مانند تولد فرزند جدید، مرگ یکی از عزیزان، جدایی پدر و مادر مربوط می‌شود. برخی کودکان الگوهای رفتاری خصمانه و تهاجمی دارند. برای مثال اختلالات رفتاری، بیش فعالی و اختلال مخالف باعث می‌شوند کودک، رفتاری مخرب از خود نشان دهد. در چنین مواردی، روانشناس کودک به بررسی علت مشکل می‌پردازد و سپس اقدامات لازم برای رفع مشکل را انجام می‌دهد.

4- مهارت‌های عاطفی

مهارت‌های عاطفی کودک دربرگیرنده توانایی او در بیان احساسات و عواطف است. کودک در مسیر رشد عاطفی خود یاد می‌گیرد چگونه حس خود را بازگو کند. همچنین به این مسئله پی می‌برد که چرا و چگونه چنین احساساتی در او ایجاد شده است.

روانشناس به کودک کمک می‌کند احساسات خود و دیگران را بشناسد و آنها را مدیریت کند. معمولا شادی، اندوه، ترس و عصبانیت جزو اولین احساساتی هستند که نوزاد درک می‌کند. به مرور زمان و با رشد کودک، حس کمرویی، سرخوردگی، تعجب، شرم، خجالت، غرور و همدلی به احساسات قبلی اضافه می‌شوند. به این ترتیب، نحوه مدیریت احساسات تغییر می‌کنند.

روانشناس به کودک کمک می‌کند احساسات خود را شناسایی و بیان کند. علاوه براین نحوه پذیرش احساسات را به او آموزش می‌دهد.

5- مهارت‌های اجتماعی

زمینه دیگری که روانشناس کودک می‌تواند به ما کمک کند در توسعه مهارت‌های اجتماعی و جامعه پذیری است. کودکان در خانواده، مدرسه و جامعه یاد می‌گیرند که با دیگران ارتباط برقرار کنند. کودکی مهم‌ترین دوره‌ای است که افراد شروع به یادگیری تعاملات اجتماعی می‌کنند.

رابطه کودک با والدین، پرستار و همسالان باعث رشد اجتماعی او می‌شود. فرزند شما در مواجهه با همسالان خود یاد می‌گیرد که چگونه با آنها ارتباط برقرار کند و این رابطه را حفظ کند. یادگیری مهارت‌هایی مانند نوبت دهی، سازش و چانه‌زنی از همین دوره آغاز می‌شود. روانشناس کودک می‌تواند در یادگیری و حفظ این مهارت‌ها به او کمک کند.

شرایطی که می‌توان از روانشناس کودک کمک گرفت :

چه زمانی به روانشناس کودک مراجعه کنیم؟ ممکن است این سوال در ذهن شما هم وجود داشته باشد. باید بدانید که روانشناس کودک می‌تواند در حل مسائل مختلف رفتاری، عاطفی، شناختی و اجتماعی و به طور کلی مسائل مرتبط با سلامت روان کودک به شما کمک کند. بنابراین اگر با مشکلات زیر مواجه شدید می‌توانید از یک روانشناس کودک کمک بگیرید.

– خشم و پرخاشگری کودک
– مسائل خانوادگی مانند طلاق والدین
– سوء استفاده و آزار جنسی و عاطفی کودک
– اختلالات رفتاری
– اختلال خواب و اشتها
– مشکلات اجتماعی
– اختلالاتی مانند استرس، اضطراب، وسواس و…
– مسائل مربوط به کاهش اعتماد به نفس، عزت نفس پایین
– رفتارهای مخرب
– مشکلات رشدی و یادگیری مانند اوتیسم، ناتوانی‌های ذهنی، اختلالات ارتباطی و…

سخن پایانی درباره اینکه روانشناس کودک چه کمکی به ما می‌کند؟

کودکی ، دوره حساسی از زندگی است و حوادثی که در این دوره رخ می‌دهند می‌توانند در زندگی آینده فرد تاثیر بگذارند. روانشناس کودک از طریق تمرکز بر رفتار و مسائل کودکان قادر است چالش‌های آنها را ریشه یابی و حل کند. عدم توجه به این مسائل، عواقب بدی در آینده فرد دارد.

بنابراین توصیه می‌کنیم در مواجهه با رفتارهای غیرعادی کودک خود از یک روانشناس کمک بگیرید. روانشناس کودک در تهرانپارس می‌تواند در حل مشکل فرزندتان به شما کمک کند. کلینیک مشاوره و روانشناسی آرزو امیدوار خدا علاوه بر خدمات روانشناسی کودک، خدمات متنوع دیگری مانند نوروفیدبک و بیوفیدبک، مشاوره قبل از ازدواج، زوج درمانی و… به مراجعین خود ارائه می‌دهد.